- کوه نور
الماس کوه نور زوج الماس معروف دریای نور است و هر دو از قدیمیترین جواهرات شناخته شده در جهان هستند. این سنگ قیمتی از ناحیه قلعه باستانی گلکنده در نزدیکی حیدرآباد در ایالت آندراپرادش در کشور هند در سال ۱۶۵۶ میلادی بدست آمد.این الماس توسط « میرزا محمد میر جمل » وزیر مشهور ایرانی « عبدالله قطب شاه » به « شاه جهان » پادشاه گورکانی هند تقدیم شد و در آنجا ماند و در سال ۱۷۳۸ میلادی به دست نادر شاه رسید.
کوه نور پس از مرگ نادر توسط « احمدشاه درانی » به افغانستان منتقل و سپس به « شاه شجاع » رسید. پس از شکست شاه شجاع از سردار هندی ملقب به « شیر پنجاب »، الماس مزبور توسط سردار نامبرده به هند بازگردانده شد و بعدها به دست کمپانی هند شرقی بریتانیا افتاد.در سال ۱۸۷۷ رسما اعلام شد این الماس در اختیار ملکه ویکتوریا امپراتور بریتانیا در دوران استعمار بریتانیا بر هند است.کوه نور زمانی بزرگترین الماس دنیا بود. این الماس در گذشته ۱۸۶٫۰۶۲۵ قیراط معادل ۳۷٫۲۱ گرم وزن داشته که در تراش جدید ۱۰۵٫۶۰۲ قیراط معادل ۲۱٫۶۱ شدهاست است.هماکنون بزرگترین الماس برش خوردهی جهان ۵۴۵٫۶۷ قیراط وزن دارد و کوه نور با حدود ۱۰۵ قیراط در مکان بیست و چهارم قرار دارد. الماس کوه نور اکنون در برج لندن، قصری تاریخی در ساحل شمالی رود تیمز، نگهداری میشود.
- دریای نور
دریای نور، زوج الماس معروف کوه نور است و هر دو از قدیمیترین جواهرات شناخته شده جهان میباشند. این الماس صورتی رنگ، یکی از بزرگترین الماسهای شناخته شدهی جهان است.دریای نور پس از قتل نادر به نوهی او « شاهرخمیرزا » آخرین پادشاه افشار رسید و سپس به دست « امیر علم خان خزیمه » و بعد به « محمد حسن خان قاجار » و بعد به « لطفعلیخان زند » و سر انجام به دست « آغا محمدخان قاجار افتاد ». ناصرالدین شاه معتقد بود که این جواهر یکی از گوهرهای تاج کوروش بزرگ بوده است. او برای تولیت این گوهر قیمتی منصبی مخصوص قرار داده بود.دریای نور تا زمان ناصرالدین شاه در وسط یکی از بازوبندهای سلطنتی نصب میشد، ولی در زمان او که استفاده از بازوبند منسوخ شد، آن را به صورت پیش کلاه درآوردند و در قابی زرین با شیر و خورشید و تاج مرصع به ۴۵۷ قطعه برلیان ریز و عالی و چهار قطعه یاقوت قرار دادند. این الماس برلیان از دو سو تراش خورده و به شکل هرم مثلث القاعدهای است که قاعدهی آن چهار سانتیمتر درازا و سه سانتیمتر پهنا دارد و دو سوی دیگر حدود دو سانتیمتر است. همهی سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است، جز یک سمت آن که فتحعلی شاه با کندن عبارت « سلطان صاحبقران فتحعلیشاه قاجار ۱۲۴۴ »، از ارزش آن کاسته است.تاریخچهی این الماس به اساطیر و افسانهها میرسد. نقل است که بر دستهی شمشیر افراسیاب نصب بوده و رستم آن را در جنگ با تورانیان تصاحب نموده است. در حملهی امیر تیمور به غارت رفت و به دست محمدشاه هند رسید. این الماس به همراه زوج دیگرش کوه نور توسط نادر شاه افشار در جنگ با هند به دست آمده و در سال ۱۷۳۹ میلادی به ایران آورده شدند. ظاهرا محمدشاه به هنگام تسلیم به نادر آن را در عمامهی خود مخفی نموده که توسط سربازان یافته میشود.الماس دریای نور درشتترین و زیباترین الماس برلیان در میان گوهرهای سلطنتی ایران و یکی از گوهرهای معروف جهان است. گفته میشود این الماس هزار سال پیش کشف و استخراج شده است. وزن آن اکنون یعنی در حدود ۱۸۲ قیراط و صورتی رنگ است ولی پیش از تراش بیشتر از این بودهاست. رنگ این الماس یکی از استثناییترین و کمیابترین رنگها میان الماسهای برلیان شناخته شدهی جهان است. ارزش این الماس چنان است که به عنوان پشتوانهی پول ملی ایران، نیز میباشد. این جواهر در زمان محمدعلی شاه قاجار و هنگام شکست وی از مشروطه خواهان به سفارت روسیه برده شد که خوشبختانه به همت مشروطه خواهان بازپس گرفته شد و هم اکنون در موزهی بانک مرکزی واقع در خیابان فردوسی تهران قرار دارد. همهٔ سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است، جز یک سمت آن که فتحعلی شاه با کندن عبارت «سلطان صاحبقران فتحعلیشاه قاجار ۱۲۴۴»، از ارزش آن کاسته است.در تهران خیابانی به نام دریاینور نامگذاری شده بود که پس از انقلاب به جواد سرافراز تغییر نام داده شد.