اشکانیان یکی از امپراطوری های بزرگ ایرانی بودند که سالها بر کشور ایران حکومت کردند.هنر اشکانیان یک هنر ایرانی است که در زمان خود بر مناطق مجاورش از لحاظ فرهنگی تاثیرات بسیاری گذاشت وگذاشته.در بین عناصر موجود در هنر اشکانی، می توان عناصر هلنی و هخامنشی را بازشناخت. به عنوان مثال می توان می توان به پیکره "آفرودیت" ،با سبک و موضوع یونانی، و پیکره ی اسب بالدار و شیر دال ، با سبک و موضوع هخامنشی، بر روی ساغرهای عاجی شهر نسا اشاره کرد.
هنر اشکانیان در شهرستانهایی از سوریه از جمله پالمیرا و شام وجود دارد که همه انها جزئی از سرزمین اشکانیان بودهاند. در شمال امپراتوری اشکانیان نسبت به قسمت های دیگر بیشتر شاهد هنر اشکانییان هستیم وبیشتر در ارمنستان رونق گرفتهاست.در قسمت های دیگر بیشتر آثار تاریخی اشکانیان را مشاهده میکنیم.نقاشی در دوره اشکانی بسیار یافته بود تا آنجا که دانشمندان عقیده داردند که یکنواخنی نقوش برجسته این زمان ممکن است انعکاسی از نفوذ نقاشی در آن زمان باشد.تمام رخ نمایی، خشکی و صلابت چهره ها و پرداخت به جزئیات جامه ها و جواهرات از خصوصیات هنر اشکانی است.
تمام رخ نمایی با نگاهی خیره به سوی مقابل، شگردی برای ابهت بخشیدن هرچه بیشتر به صاحب تمثال بوده است.در جنوب شرقی ایران، مشرف به دشت سیستان در کوه خواجه آثاری از نقاشی های دیواری متعلق به زمان اشکانیان پیدا شده است. این نقاشی ها که دیوارهای تالار بزرگ کاخ را تزیین می کرده است، مربوط به سده ی نخستین میلادی است. در این نقوش خدایان که بخشی از پیکر هر یک از آن ها پشت پیکر خدای دیگر قرار گرفته است، همه به صورت تمام رخ نقاشی شده اند . شایان ذکر است که در این دوره بر خلاف دوران گذشته که اشخاص را نیم رخ نشان می دادن، نقش های تمام رخ در هنر اشکانی ظاهر شد.
در کل هنر اشکانی دو دوره و مرحله شناسایی داشته است:
- در مرحله نخستین که از حدود سال ۲۵۰ قبل از میلاد شروع شد و تا نشستن مهرداد دوم بر تخت سلطنت ادامه میابد.در این دوران سبک های سنتی ایران بی قوت بود.این سبک ها به همراه گرایش های فرهنگ هلنی و یونانی-ایرانی(هخامنشی)به موجودیت خود ادامه داد.
- مرحله دوم که به دنبال مرحله نخست آغاز شد و دوران خود اشکانیان را در بر گرفت و تا پایان حکومت اشکانیان پایدار بود که در این دوره هنر حاوی هنر واقعی اشکانیان بود.
در مجموع اشکانیان از ابتدا به دنبال شکوفایی دوباره تمدن ایران بعد از سلطه همه جانبه یونانیان بر ایران بودند و در تمام دوره ایی که این سلسله در ایران حکومت کرد انها برای روی کار آوردن تمدن اصیل ایرانی کوشیدند و هنر را هم به تدریج احیا کردند و نفوذ فرهنگ و هنر یونانی را محو کردند و فرهنگ و هنری را که در دوره هخامنشیان و در کل از پارسیان بود را برگرداندند.
با سلام و احترام
من در مورد هنر اشکانی کار می کنم ممکنه منابعی که برای مطلب هنر اشکانی استفاده کرده اید معرفی کنید
با تشکر
آشنایی با میراث فرهنگی هنری ایران