درباره‌ی‌ آیین‌ هخامنشیان‌ و دیانت‌ در عصر هخامنشی‌، چه‌ در آغاز و چه‌ در مرحله‌ی‌ میانگین‌ آن‌، دگرباره‌ تأکید می‌شود که‌ موردی‌ است‌ بسیار دشوار و مستلزم‌ مطالعاتی‌ بسیار. در آغاز پرستش‌ و احترام‌ شدید اورمزد، البته‌ نه‌ به‌ عنوان‌ خدایی‌ یکتا، بلکه‌ سرور مطلق‌ خدایان‌ رواج‌ داشت‌ و پس‌ …

یونانیان خوب مى دانستند که با خدمتگزارى به شاه بزرگ امکان دریافت عطایا و هدایا را خواهند یافت ( ر. ک. هرودوت، کتاب ۷، بند۱۳۴ – ۱۳۷ ؛ کتاب ۸، بند ۵ ؛ کتاب ۹، بند ۱۸ و غیره ). گزنوفون که پیوسته به این ویژگى در ایدئولوژى و راه …

در فضائی که کاهنان، ساحران، آتشبانان بی شمار به بهانه وساطت صدها خدا و خدای نما مردم ساده را گوسفندوار به کنار قربانگاهها، معابد و آتشگاه ها میکشیدند و با اوراد و آداب و اعمال اسرار گونه به جلب توجه قدرتهای ساختگی مافوق بشری تظاهر می نمودند؛ در محیطی که …

مانند تمام دربارهای خاور نزدیک (و نقاط دیگر) در دوران باستان، شاهان به شکارهاى دسته جمعى طولانى علاقه داشتند. شکار آشکارا معرف یکى از اماکن ممتاز معاشرت اشراف و درباریان بود. تمرین هاى کاملى که پارسیان جوان در این زمینه دریافت مى کردند این امر را به خوبى به اثبات …

در سال های اخیر انتشار کتاب های مربوط به تاریخ و فرهنگ ایران باستان رونقی دوباره یافته است. البته، و متأسفانه، بسیاری از این کتاب ها برای سیراب کردن عطش عموم و بر وفق گرایش ها و رویکردهای عوامانه و به صورتی عامه‏ پسند یا عامیانه انتشار یافته و در …

هجوم اسکندر به ایران همواره در هاله‌ ای از ابهام و افسانه مورد نقد و نظر پژوهش گران بسیاری قرار گرفته‌ است. «پی‌ یر‌بریان» در کتاب «وحدت سیاسی و تعامل فرهنگی در شاهنشاهی هخامنشی» بر آن است که این تحول را از منظرهای گوناگون با نگاه به زیرساخت‌ های جامعه …

مشکل واقعى از تفسیرى که باید از بعضى متون کلاسیک و یونانى مآب درباره شمار همبستران شاه به دست داد، ناشى مى شود. پلوتارک (اردشیر، کتاب ۲۷، بند ا )، دیودوروس ( کتاب ۱۷، فصل ۷۷، بند ۵ ) ، کوئینتوس کورسیوس روفوس ( کتاب ۳، فصل ۳، بند۲۴ ؛ …

در عهد هخامنشی قضاوت و داوری زیر نظر شاه انجام می گرفت مغان و پیشوایان مذهبی مجری قانون و مسئول صدور احکام بودند. مغانها نزد ایرانیان از فرزانگان بشمار می رفتند بطوریکه حتی کسی پیش از آموختن تعالیم مغان به پادشاهی نمی رسید. تمام فدرت و اختیارات منجمله امر قضاوت …

یکى از فضایل شاه (داریوش و خشیارشا) نیک را به کرّات چنین توصیف کرده اند: نواختن آنان که به شاه یاری داده اند یا در آینده یارى خواهند داد. داریوش در کتیبه بیستون با اشاره به داد (ارشتام) که رهنماى تمام اعمال وى است، اعلام مى داردکه: مردى که در …

نماینده داریوش شاه در مصر می‌ گوید: … به کتابخانه‌ ها کتاب دادم و جوانان را بدانها داخل کردم… . ابومعشر (بلخی) منجم نیز چنین می گوید: پادشاهان ایران بی‌ اندازه به حفظ و نگاهداری دانش های بشری توجه و علاقه مبذول می‌ داشتند و به همین منظور برای نگاهداری …