دیاکو و تاسیس دولت ماد

دیاکو یا دیااُکو بنیان‌گذار و نخستین شاه حکومت ماد بود.به گفته هرودوت مورخ یونانی دیااکو یا دیوکس پسر فرار تنس بود.دیاکو به دلیل عدل و انصافی که داشت و در نقش یک قاضی اختلافات بین مردم و قبایل را حل میکرد وبه واسطه این عدل و انصاف در داوری از احترام همگان برخوردار بود.اما دیاکو بعد از چندی به دلیل اینکه نمی تواند به کار های شخصی اش برسد استعفا کرد.

ولی بعد از استعفا دیااکو اختلافات بین مردم,ناامنی و دزدی و اغتشاشات بالا گرفت.مردم که از این اوضاع ناراضی بودند جمع شدند و این بار دیااکو را به عنوان پادشاه خود انتخاب کردند.نخستین کار دیاکو پس از به‌پادشاهی رسیدن، گماشتن نگهبانانی برای خود و نیز ساخت پایتخت بود.دیااکو قلمرو خود را گسترش داد و شهر همدان را که در کتیبه های اشوری از ان به عنوان(آمادانه )و در کتیبه های هخامنشی از ان به عنوان (هگمتانه)را به عنوان مرکز حکومت خود انتخاب کرد.این شهر قبل از دیااکو نیز بوده ولی دیااکو ان را رونق داد و شهر جدیدی ساخت.در منابع آشوری در سال ۶۷۴ پیش از میلاد از اقدامات شخصی به نام کشتریته یاد می‌شود که برخی از محققان وی را همان فرورتیش دانسته‌اند. بر این اساس می‌توان سال ۶۷۴ پیش از میلاد را به عنوان پایان پادشاهی دیاکو در نظر گرفت و با احتساب حکومت پنجاه‌وسه سالهٔ وی، آغاز دوران پادشاهی دیاکو باید در حدود سال ۷۲۸ پیش از میلاد بوده باشد. در زیر فهرستی از دوران حکومت دیاکو بر پایهٔ نظر مورخین آمده‌است:

سارگون دوم شاه آشور در سال ۷۱۵ پیش از میلاد، متوجه شد که دیاکو با روسای اول، شاه اورارتو متحد شده‌است. او دیاکو را زیر نظر گرفت و در طی جنگ خود با منائیان، بار دیگر وارد ماد شد تا چنانکه مدعی بود، به «هرج‌ومرج» آن‌جا پایان دهد. او در نهایت دیاکو را اسیر کرد و به‌همراه خانواده‌اش به حمات (در سوریه امروزین) تبعید کرد.و در پایان زمانی که دیااکو درصدد مجهز کردن قوایش برای رهایی از سلطه اشور بود اشوریها او را از حکومت برداشته و او را به شام تبعیید کردند.بعد از دیااکو پسرش به فرورتیش جای پدر نشست.