بنای تاریخی کلوسئوم – ایتالیا

کولوسئوم (به انگلیسی: Colosseum)‏ یک تماشاخانه بیضی‌وار در مرکز رم در ایتالیا است. این آمفی‌تئاتر بزرگترین از نوع خود در امپراتوری روم باستان بوده است.واژه کلوسئوم به معنی «جایگاه بزرگ» نام دیگر آن آمفی تئاتر فلاویوسی (به ایتالیایی: Anfiteatro Flavio یا Colosseo)‏ است. ساخت کولوسئوم توسط وسپاسیان (Vespasian)امپراطور سالهای ۶۹ تا ۷۰ روم پایه گذاری شد، پس از آن پسرش تیتوس (Titus) در سال ۸۰ بعد از میلاد آنرا بنا کرد، که نهایتاً توسط دومیتیان (Domitian) برادر تیتوس به پایان رسید.

پلان این مجموعه به شکل بیضی به قطرهای ۱۸۸ و ۱۵۶ متر، زیربنای آن حدود ۶ جریب می‌باشد و ارتفاع آن حدود ۴۸ متر است.در زیر آن مجموعه‌ای از اتاق‌ها و گذرگاه‌ها برای عبور حیوانات وحشی و سایر تدارکات لازم جهت راه اندازی و اجرای نمایش قرار گرفته‌است.تعداد ۸۰ دیوار به عنوان تکیه گاه برای طاق‌های گنبدی شکل، گذرگاه‌ها، پلکان و ردیف‌های صندلی، روی صحنه قرار گرفته‌است.لبه بیرونی طاق‌های متوالی باعث اتصال طبقات مختلف و پلکان بین آنها به یکدیگر شده‌است.نمای داخلی کلوسئوم از بالا سه ردیف طاق‌های گنبدی شکل رو به روی ستون‌ها و سر ستون‌ها قرار گرفته‌اند، در ستون‌های طبقه اول سبک معماری سبک دوریکا، در طبقه دوم سبک ایونیک و در طبقه سوم سبک قرنتی که نزدیک به سبک کلاسیک یونان بود، به کار رفته‌است.این بنا به دلیل عبور و مرور آسان جمعیت به داخل و خارج میدان به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی جهان شناخته می‌شود.در بالای این سه طبقه اصلی، طبقه زیرشیروانی شامل ستون‌های مستطیل شکل سبک قرنتی قرار دارد. فضای بین ستون‌ها با ۴۰ عدد پنجره کوچک مستطیل شکل پر شده‌است.در قسمت بالا، دیوارکوب‌ها و بندگاه‌هایی وجود دارد که تیرک‌هایی را که سایه‌بان‌ها به آنها آویزان است، نگه داشته‌اند. بنای عظیم کلوسئوم یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری کشور ایتالیا نیز به حساب می‌آید.

به طوری که گزارش سازمان گردشگری ایتالیا حاکی از آن است که جستجوی کلمه کلوسئوم در شبکه اینترنت مرسوم‌ترین واژه در بین گردشگرانی است که قصد مسافرت به این کشور را دارند.برای اینکه گنجایش این بنا به ۶۵۰۰۰ نفر برسد یک گالری (سالن) بالای ساختمان اضافه شد.در طول دوران استفاده از کلوسئوم، دو حادثه خسارت زیادی به آن وارد کرد. نخست، آتش سوزی در سا ل ۲۱۷ میلادی و پس از آن زمین لرزه سال ۴۴۳ میلادی، اما پس از هر ۲ حادثه این بنا مرمت شد.در اوایل قرن سیزدهم خانواده فرانگی پانی ایتالیایی مالک کلوسیوم شدند و انرا به قصر شخصی خود تبدیل کردند.در سال ۱۲۴۴ میلادی پاپ اینوسنزو چهارم و کلیسای کاتولیک مالک کلوسیوم شدند.در سال ۱۳۴۵ میلادی زمین لرزه خسارت زیادی به ساختمان وارد کرد و از مصالح ریخته شده آن در ساختمان‌های دیگر رم استفاده شد.کلوسیوم رم،‌ بنایی که در آن گلادیاتورها برای حفظ جان خود رقیبشان را به قتل می‌رساندند، مانند برج پیزا در حال کج شدن است و بخش جنوبی این ساختمان ۴۰ سانتیمتر پایین‌تر از بخش شمالی آن قرار گرفته است.متخصصان اولین بار در حدود ‌سال ۲۰۱۱ متوجه این موضوع شدند و این ساختمان دو هزار ساله را از نزدیک مورد بررسی قرار دادند.در ساخت عمارت با دقت بسیاری از انواع ترکیبات ساختمانی استفاده شده، برای فونداسیون از بتون و برای ستون‌ها و طاق‌ها از سنگ آهک (تراورتن) استفاده شده، در ستون‌های به کار رفته برای دیوار دو طبقه زیرین، از نوعی سنگ متخلخل به نام توفا (Tufa) استفاده شده‌است. برای طبقات فوقانی و اکثر طاق‌ها از آجر بتونی استفاده شده‌است.